‘ความโปร่งใส’ หัวใจหลักที่พา Alibaba ไปสู่ระดับสากล

หากพูดถึง ‘แจ็ค หม่า’ สิ่งแรกที่คนส่วนมากนึกถึง คงจะเป็นความอัจฉริยะในการบริหารจัดการธุรกิจ จนทำให้เว็บไซต์อีคอมเมิร์ซสัญชาติจีนอย่าง ‘Alibaba’ กลายเป็นศูนย์กลางของธุรกิจขายส่งที่ประสบความสำเร็จ ไม่เพียงแค่ในประเทศจีนเท่านั้น แต่บริษัทของเขาโด่งดังในระดับโลกเลยทีเดียว

กว่าที่ Alibaba จะมาอยู่ในจุดที่ยิ่งใหญ่นี้ได้ หม่าต้องพาธุรกิจของเขาผ่านเรื่องราวและอุปสรรคต่างๆ มานับไม่ถ้วน ต้องสร้างกลยุทธ์ที่แข็งแกร่ง และอีกหลากหลายปัจจัย ที่ทำให้ธุรกิจของเขาก้าวสู่การเป็นผู้นำในด้านอีคอมเมิร์ซ แต่มีสิ่งหนึ่งที่หม่าให้ความสำคัญเป็นอันดับต้นๆ นั่นคือ ‘ความสุจริต’ การรักษาความซื่อสัตย์ต่อธุรกิจ และโปร่งใสกับลูกค้าแม้ว่ามันจะทำให้บริษัทสูญเสียรายได้ แต่ในมุมมองของเขานั้น เรื่องเงินและกำไรไม่ใช่ทุกอย่างในการทำธุรกิจ แต่ความซื่อสัตย์สุจริตต่างหากที่มาก่อน

หลายๆ ครั้งที่คำพูดของเขาเน้นย้ำในเรื่องนี้ ซึ่งไม่เพียงแต่คำพูดหรือการแสดงวิสัยทัศน์ของหม่าเท่านั้น แต่ตัวเขาเองก็ได้แสดงให้เห็นจริงๆ ว่าเขานั้นให้ความสำคัญกับเรื่องความสุจริตและโปร่งใสเป็นหลัก

“เขาพยายามสร้างค่านิยมของบริษัท และเข้มงวดกับวินัยของพนักงานทุกคน ถึงขนาดที่ว่าพนักงานของบริษัทห้ามรับของทุกชนิด แม้กระทั่งโดยสารรถฟรีก็ไม่ได้”

ย้อนกลับไปในช่วงปี 2002 Alibaba อยู่ในภาพตกที่นั่งลำบาก หม่าต้องการสร้างกำไรให้บริษัท ซึ่งคือการบริการออกแบบเว็บไซต์ให้กับลูกค้า และเพื่อให้ลูกค้าตกลง ก็ต้องใช้วิธีการติดสินบนในตอนนั้น Alibaba มีการหารือกันอย่างยาวนานถึงทางออกของเรื่องนี้ และถึงแม้ว่าทางเดียวที่จะเอาตัวรอดจากวิกฤตินั้น ก็คือการให้สินบน แต่สุดท้ายแล้วหม่าตัดสินใจที่จะดำเนินธุรกิจต่อไปโดยปราศจากระบบเงินใต้โต๊ะ

และในตอนนั้น Alibaba สร้างกำไรได้ แต่เรื่องราวที่แสนลำบากใจของหม่าก็ยังไม่จบ เพราะภายหลังการตรวจสอบพบว่าสองพนักงานขายที่ทำรายได้สูงสุดถึง 60% ให้สินบนกับลูกค้า เขาคิดว่าหากไล่พนักงานสองคนนี้ออก บริษัทก็จะอยู่ในสภาวะที่ยากลำบากอีกครั้ง แต่สุดท้ายแล้วหม่าก็ตัดสินใจไล่ออก เพราะคิดว่าหากสองคนนี้ยังอยู่ คำพูดต่างๆ ของเขาที่พยายามเน้นย้ำในเรื่องความโปร่งใส จะกลายเป็นคำพูดที่ไร้ความหมายและกลายเป็นองค์กรที่ไร้ความศักดิ์สิทธิ์ในคำพูด

หรืออีกกรณีหนึ่งที่ Alibaba ไล่พนักงานฝ่ายไซเบอร์ออก 4 คน เหตุเพราะพวกเขาทำการแฮคระบบเพื่อโกงขนมไหว้พระจันทร์ ที่บริษัทมอบให้กับพนักงานทุกคนคนละหนึ่งชิ้น และหากต้องการเพิ่มเติมเพื่อเอาไปแจกจ่ายก็สามารถสั่งซื้อได้ทางเว็บไซต์ของบริษัท แต่พนักงานกลุ่มนี้ใช้ความสามารถทางด้านไซเบอร์ของพวกเขา แฮคระบบและได้ขนมไหว้พระจันทร์ร้อยกว่ากล่องไปในครอบครอง

หม่าได้พูดถึงวัฒนธรรมความโปร่งใสของ Alibaba ไว้ว่าเริ่มแรกนั้นบริษัทของเขาก่อตั้งจากการไม่มีอะไรเลย ไม่มีใครเชื่อในสิ่งที่พวกเขาทำ

“สิ่งที่หล่อเลี้ยงให้บริษัทเติบโตได้อย่างทุกวันนี้ ไม่ใช่เพราะเงินหรือเพราะความสามารถ แต่เป็นเพราะคุณค่าของตัวองค์กร
ยิ่งทำธุรกิจด้วยความโปร่งใส ก็ยิ่งทำให้ความสัมพันธ์ที่มีกับลูกค้ายาวนาน”

ไม่เพียงแต่การทำธุรกิจเท่านั้นที่ต้องการความโปร่งใส แต่ในการทำงานทุกๆ ตำแหน่งนั้น ความซื่อสัตย์ และจริงใจเป็นสิ่งสำคัญ ทั้งต่อหน้าที่ ต่อเพื่อนร่วมงาน และต่อองค์กรของตัวเอง การจะทำงานให้ราบรื่นและประสบความสำเร็จได้นั้น มันต้องอาศัยองค์ประกอบหลายๆ อย่าง สิ่งที่คุณไม่เคยคิดว่ามันจะเป็นเรื่องสำคัญ มันอาจเป็นก้าวสำคัญที่ทำให้คุณไปข้างหน้าได้อย่างรวดเร็ว

Reference :
https://www.techinasia.com/alibaba-jack-ma-quotefest
https://blogs.wsj.com/chinarealtime/2016/09/14/over-the-moon-alibaba-engineers-fired-for-mooncake-hacking/